Aktif Paratoner Başlıkları ile Yıldırımdan Korunma
Erken Akış Uyartımlı Yıldırımdan Korunma Sistem;
TS 13709 (2016 Türkiye),
NFC 17-102 (2011 Fransa)
(Dış Yıldırımdan Korunma Sistemi/Dış Yıldırımlık)
Günümüzde yapılan araştırmalar ve gelişen teknolojiler ile birçok tasarım ve yeni ürün hayatımıza girmiştir.
Yıldırımdan korunma sistemlerinin gelişimine/değişimine yönelik çalışmalar ile dünyada son çeyrek yüzyılda Erken Akış Uyartımlı Hava Terminalleri (ESEAT) (veya ESE Tip Aktif Paratonerler) “Dış Yıldırımlık” olarak Yapı/Tesisleri korumak için kullanılmaya başlanmıştır.
Aktif Paratoner Başlıkları ile ilgili yayınlanan en kapsamlı standart NFC 17-102 Erken Akış Uyartımlı (ESE) Aktif Paratoner Standardı’dır.
Aktif Paratoner Sistemi;
1. Aktif Paratoner Başlığı,
2. İniş İletkenleri (ve bağlantı bileşenleri) Siistemi,
3. Topraklama (Sonlandırma) Sisteminden oluşur.
1. AKTİF PARATONER BAŞLIKLARI :
Erken Akış Uyartım (Early Streamer Emısıon (ESE)) prensibine göre çalışan Aktif Paratoner’ler genel olarak iki farklı prensibe göre çalışırlar. Bunlar;
(I). Enerjisini havada oluşan elektrostatik ve elektrom-anyetik alan yoğunluğu değişimlerinden alarak çalışanlar,
(II). Piezo Kristalli olarak enerjisini rüzgar enerjisinden alarak çalışanlar.
Aktif Paratonerler genel olarak dört ana parçadan oluşmaktadır.
Bunlar;
1.Yıldırım Yakalama Ucu,
2.Gövde;
(a) Elektro Atmosferik İyon Jeneratörü ve/veya,
(b) Piezo Kristalli İyon Jeneratörü.
3.Paratoner-İletken bağlantı bölümü.
Aktif Paratoner Başlığı montaj uygulamalarında yapının/tesisin çatı bölümüne ve tercihen yapının en yüksek kısmına/noktasına kurulmalıdır. Aktif paratoner başlığını standarda uygun montaj yapabilmek için;
1. Korunması gereken yüzeyden beş (5) metre,
2. Korunan alandaki herhangi bir nesneden iki (2) metre veya daha yukarısında olacak şekilde projelendirilmelidir.